Varant Nedir?

Varant Nedir?

Kısaca menkul kıymet haline getirilmiş opsiyonlara varant diyebiliriz. Yatırımcıya, dayanak varlığı ya da göstergeyi daha önceden belirlenen bir fiyattan, süre olarak belirlenen bir tarihe kadar satma ya da alma hakkı veren, bu hakkın nakit teslimat veya kaydı teslimat olarak kullanıldığı menkul kıymet niteliğindeki sermaye araçlarına denilmektedir. Yatırımcıya bir hak verirken yükümlülük getirmeyen işlemlerdir. Yatırımcı eğer varant satın alıyorsa ödediği bedel karşılığında bir dayanak olarak varlık değil, o dayanağı alma ya da satma hakkını alır.

Her varantın ihraçta sabit olarak belirlenen bir kullanım fiyatı bulunmaktadır. Varantta vade sonunda kullanım fiyatı ve dayanak varlığı fiyatı karşılaştırılarak uzlaşı ödemesi belirlenir. Vade sonunda ödeme yapılmasına kullanım denilmektedir.

Menkul kıymet üzerlerinde hak sağlayan varantların temel özelliklerinde özetleyecek olursak;

• Yatırımcıya detayları daha önceden belirlenmiş olan bir işlemi gerçekleştirme hakkı vermektedir. Tabii işlemin gerçekleştirilmesi yönünde bir yükümlülük vermez.
• Varantlarda önceden belirlenmiş bir kullanım fiyatı ve vade tarihi de vardır. Kullanım tarihinde fiyattan işlemi gerçekleştirmek ekonomik yarar sağlar.
• İki türü bulunmaktadır. Alım varantına call ve satım varantına put denilir. Call, dayanak varlığı alma hakkı verirken; put dayanak varlığı satma hakkı verir.
• İki tipi bulunmakta;  Avrupa ve Amerikan diye. Avrupa tipi varantlar vadenin sonuna kadar kullanım hakkı verirken, Avrupa tipi varantlarda ise kullanım hakkı vade sonundadır.
• Kısa bir pozisyon olarak alınmaz ve ödünç, açığa satış işlemlerine konu olamaz.
• Kaydi teslimat ve nakdi uzlaşı vardır.
• Dönüşüm oranı bulunmaktadır. Bu oran, bir adet varantın kaç tane dayanak gösterge call ve put hakkı verdiğini gösterir.
• Yatırımcı varantta herhangi bir yükümlülük altına girmediğinden teminat göstermelerine gerek yoktur.
• Varantta hak karşılığında ödenen ücret karşılığı işlem görür. Ücret veya prim hakkın fiyatını teşkil etmektedir.

 

Varantları genellikle opsiyonlarla karıştırmaktadırlar. Opsiyonlar ile benzer tarafları olsa da temel farklar bulunmaktadır.  Bu farkları şöyle bir bakalım.

• Opsiyonlarda sözleşme bulunur, varantta menkul kıymet geçerlidir.
• Opsiyonlarda vadeli vardır, varantta spot vardır.
• Opsiyonlarda standart özellik vardır, varantta esnek özellik bulunur.
• Opsiyonlarda teminat vardır, varantta teminat yoktur.

Bu makalemde size Varant Nedir? konusunu anlatmaya çalıştım.Her türlü bankacılık sektörüne ait soru ve sorunlarınız da karşılıksız bir şekilde bilgim dahilinde yardımcı olmaya çalışıyorum.Sorularınızı Soru-Cevap bölümünden yazmanızı rica ederim.
Borçsuz günler dilerim
Kredi Uzmanı

 

 

Bir önceki yazımız olan Evlilik Kredisi Nedir Kimler Alabilir başlıklı makalemizde evlilik kredi nedir, evlilik kredisi nasıl alınır ve evlillik kredisini kimler alabilir hakkında bilgiler verilmektedir.